Zmieniające się potrzeby dziecka i sytuacja życiowa rodziców mogą wymagać dostosowania wysokości alimentów. Jeśli koszty utrzymania dziecka wzrosły, rodzic sprawujący nad nim opiekę może wystąpić z wnioskiem o podwyższenie alimentów. Jak to zrobić? Na co zwrócić uwagę i jak prawidłowo przygotować pozew?
Kiedy można żądać podwyższenia alimentów?
Podstawą do zmiany wysokości alimentów jest tzw. zmiana stosunków – najczęściej oznacza to wzrost usprawiedliwionych potrzeb dziecka (np. zmiana szkoły, dodatkowe zajęcia, leczenie), ale może też dotyczyć poprawy sytuacji finansowej rodzica zobowiązanego do płacenia alimentów.
Pierwszym krokiem powinna być próba polubownego rozwiązania sprawy – poprzez przedstawienie nowego wyliczenia kosztów utrzymania dziecka i zaproponowanie nowej kwoty alimentów. W razie zgody stron możliwe jest zawarcie ugody alimentacyjnej np. przed notariuszem. Jeśli jednak druga strona nie wyraża zgody, pozostaje skierowanie sprawy do sądu.
Jak przygotować pozew o podwyższenie alimentów?
Pozew o podwyższenie alimentów powinien zawierać:
- wskazanie, jak i dlaczego zmieniły się potrzeby dziecka,
- porównanie sytuacji z chwili ostatniego orzeczenia sądu z obecną,
- wyliczenie kosztów utrzymania dziecka (tzw. usprawiedliwione potrzeby),
- dowody potwierdzające te zmiany (np. faktury, potwierdzenia przelewów, umowy).
Przykład: jeśli dziecko wcześniej otrzymywało alimenty w wysokości 500 zł miesięcznie, ale obecnie rozpoczęło naukę w szkole muzycznej, co generuje wyższe koszty (czesne, korepetycje, akcesoria), to można wykazać, że wcześniejsza kwota nie wystarcza na zaspokojenie nowych potrzeb.
Czym są usprawiedliwione potrzeby dziecka?
Sąd bierze pod uwagę wyłącznie potrzeby, które są uzasadnione i niezbędne dla rozwoju dziecka. Do takich kosztów zalicza się m.in.:
- edukację (czesne, korepetycje, książki),
- wyżywienie,
- odzież,
- podstawowe rozrywki (np. kino, zajęcia sportowe),
- rozwijanie pasji i zainteresowań (np. muzyka, sport).
Warto pamiętać, że sąd nie uwzględni wydatków na dobra luksusowe, jeśli można osiągnąć podobny efekt niższym kosztem (np. wynajem instrumentu zamiast jego zakupu).
Obowiązki i możliwości zobowiązanego
Sąd ocenia nie tylko potrzeby dziecka, ale też możliwości finansowe rodzica zobowiązanego do płacenia alimentów. Jeśli rodzic ten nie ma wysokich dochodów, ale nie wykazuje należytej staranności w ich zdobywaniu (np. nie szuka pracy, pracuje poniżej kwalifikacji), sąd może i tak zasądzić wyższe alimenty.
Jak obliczyć wartość przedmiotu sporu?
W pozwie należy podać wartość przedmiotu sporu – to różnica pomiędzy nową, żądaną wysokością alimentów a obecną, pomnożona przez 12 miesięcy.
Przykład:
Obecne alimenty wynoszą 500 zł miesięcznie. W pozwie domagamy się 750 zł.
Różnica to 250 zł × 12 miesięcy = 3 000 zł – to wartość przedmiotu sporu.
Pamiętaj: końcówki groszowe zaokrąglamy w górę do pełnych złotówek.
Koszty postępowania
Pozew o podwyższenie alimentów jest wolny od opłat sądowych.
Inaczej wygląda sytuacja przy:
- pozwie o obniżenie alimentów – obowiązuje opłata 5% wartości przedmiotu sporu,
- pozwie o uchylenie obowiązku alimentacyjnego – również obowiązuje opłata stosunkowa.
Dodatkowo – jeśli sprawę przegra strona, która była reprezentowana przez pełnomocnika (radcę prawnego lub adwokata), sąd może zasądzić zwrot kosztów zastępstwa procesowego.
Jak długo obowiązują alimenty?
Alimenty zasądzane są na czas nieokreślony. W każdej chwili – jeśli zmienią się okoliczności – możliwe jest ponowne wystąpienie do sądu o ich podwyższenie, obniżenie lub uchylenie. Przykładowe zmiany to:
- wzrost kosztów utrzymania dziecka,
- poprawa sytuacji finansowej zobowiązanego,
- pogorszenie sytuacji osoby sprawującej opiekę nad dzieckiem.
Potrzebujesz pomocy?
Sprawy alimentacyjne wymagają nie tylko znajomości przepisów prawa, ale także praktycznego podejścia i doświadczenia wyniesionego z sali rozpraw. Nasza kancelaria zapewnia kompleksowe wsparcie:
- doradztwo prawne,
- przygotowanie pozwu,
- reprezentację przed sądem,
- postępowanie egzekucyjne w przypadku problemów z płatnością alimentów.
Skontaktuj się z nami, jeśli potrzebujesz pomocy w sprawie alimentów – jesteśmy tu, by wspierać Ciebie i Twoje dziecko.
Kamil Boruta – radca prawny, Oliwia Synowiec
