Pracodawcy otrzymują wyższe dofinansowanie do pensji osób z niepełnosprawnościami, jednak eksperci podkreślają brak systemowych rozwiązań wspierających ich aktywizację zawodową.
W Polsce żyje około 4 milionów osób z niepełnosprawnościami, z czego milion jest w wieku produkcyjnym i pozostaje poza rynkiem pracy. W ciągu ostatnich lat zwiększyła się minimalna płaca, ale dofinansowanie dla pracowników z niepełnosprawnościami ostatni raz wzrosło w 2022 roku, co negatywnie wpływa na zatrudnienie tej grupy.
Zgodnie z nowelizacją ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, uchwaloną na początku grudnia, podwyżki dofinansowania będą obowiązywać retroaktywnie od 1 lipca 2024 roku. Środki na ten cel zostały relokowane z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Miesięczne wsparcie dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności wzrasta z 2400 do 2760 zł. W przypadku osób z umiarkowanym i lekkim stopniem niepełnosprawności dofinansowanie wzrasta z 1350 do 1550 zł i z 500 do 575 zł. Nowe stawki dofinansowania obejmują również wynagrodzenia pracowników z tzw. szczególnymi schorzeniami, takimi jak niewidomi, osoby z niepełnosprawnością intelektualną czy cierpiący na całościowe zaburzenia rozwojowe i epilepsję.
Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że na koniec czerwca 2023 roku w gospodarce narodowej zatrudnionych było 477,4 tys. osób z niepełnosprawnościami, z czego ponad 51% stanowiły kobiety. W 2023 roku dofinansowanie do ich wynagrodzenia uzyskało ponad 32 tys. podmiotów.
Eksperci zauważają, że wyższe dofinansowanie było oczekiwane przez pracodawców, ale konieczne jest wprowadzenie systemowych rozwiązań zwiększających aktywizację zawodową osób z niepełnosprawnościami. Potrzebne są inwestycje służące dostosowaniu miejsc pracy do wymagań tej grupy pracowników, w tym poprawa warunków BHP oraz zwiększenie ergonomii stanowisk.
Badania wskazują, że 75% pracodawców nie wprowadza żadnych udogodnień dla pracowników z niepełnosprawnościami, a wielu z nich nie ma świadomości dotyczącej zatrudniania i tworzenia dostępnego środowiska pracy. Warto podkreślić, że przystosowanie miejsc pracy dla osób z niepełnosprawnościami nie musi wiązać się z dużymi kosztami. Często wystarczy niewielkie udoskonalenie organizacyjne, które zwiększa komfort pracy i pozwala pracownikom w pełni wykorzystać swój potencjał.
Pracodawcy, którzy podejmą takie działania, mogą zyskać nie tylko lepszą atmosferę w zespole, lecz także pozytywny wizerunek firmy jako miejsca przyjaznego wszystkim zatrudnionym.
Kamil Boruta – radca prawny, Oliwia Synowiec
